Reading Time: < 1 minute
విద్య హక్కు చట్టం (Right of Children to Free and Compulsory Education Act, 2009), భారతదేశంలో 6 నుండి 14 సంవత్సరాల వయస్సు గల పిల్లలకు ఉచిత మరియు నిర్బంధ విద్యను ప్రాథమిక హక్కుగా అందించే లక్ష్యంతో 2009 ఆగస్టు 4న ఆమోదించబడిన చట్టం. ఈ చట్టం 2010 ఏప్రిల్ 1 నుండి అమలులోకి వచ్చింది. దీనిలోని కొన్ని ముఖ్యమైన సెక్షన్లు క్రింద వివరించబడ్డాయి
- సెక్షన్ 3
– పిల్లల హక్కు : 6 నుండి 14 సంవత్సరాల వయస్సు గల ప్రతి బాలుడు లేదా బాలికకు ఉచిత మరియు నిర్బంధ విద్య అందించాలని ఈ సెక్షన్ నిర్దేశిస్తుంది. ఇది ఈ చట్టం యొక్క ప్రాథమిక లక్ష్యాన్ని ప్రతిబింబిస్తుంది. - సెక్షన్ 12
– 12(1)(c) : ప్రైవేట్ పాఠశాలల్లో 25% సీట్లు సామాజికంగా, ఆర్థికంగా వెనుకబడిన వర్గాల (SC, ST, OBC, EWS) పిల్లల కోసం రిజర్వ్ చేయాలి. వారి విద్యా ఖర్చులను ప్రభుత్వం భరిస్తుంది. ఇది సమాన విద్యా అవకాశాలను ప్రోత్సహిస్తుంది.
– ఈ సెక్షన్ విద్యలో సామాజిక న్యాయాన్ని సాధించడానికి కీలకమైనది. - సెక్షన్ 8
– రాష్ట్ర ప్రభుత్వ బాధ్యతలు: రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు తమ పరిధిలోని అన్ని పిల్లలకు ఉచిత విద్యను అందించాలి. ఆర్థిక సహాయం, స్కూల్ సౌకర్యాలు, ఉపాధ్యాయుల నియామకం వంటివి ఈ సెక్షన్ కింద వస్తాయి. - సెక్షన్ 9
– స్థానిక సంస్థల బాధ్యతలు: స్థానిక ప్రభుత్వాలు (పంచాయతీలు, మున్సిపాలిటీలు) పాఠశాలల నిర్వహణ, పిల్లల గుర్తింపు, విద్యా సౌకర్యాల కల్పనలో పాల్గొనాలి. - సెక్షన్ 21
– స్కూల్ మేనేజ్‌మెంట్ కమిటీ (SMC): ప్రతి పాఠశాలలో స్కూల్ నిర్వహణ కమిటీ ఏర్పాటు చేయాలి. ఇందులో తల్లిదండ్రులు, ఉపాధ్యాయులు, స్థానిక ప్రతినిధులు ఉంటారు. విద్యా నాణ్యత, పర్యవేక్షణ ఈ కమిటీ బాధ్యత. - సెక్షన్ 23
– ఉపాధ్యాయుల అర్హతలు: ఉపాధ్యాయులు నిర్దిష్ట విద్యా అర్హతలు (ఉదా., D.El.Ed, B.Ed) కలిగి ఉండాలి. ఇది విద్యా నాణ్యతను నిర్ధారిస్తుంది. - సెక్షన్ 25
– విద్యార్థి-ఉపాధ్యాయ నిష్పత్తి: ప్రతి పాఠశాలలో తగిన సంఖ్యలో ఉపాధ్యాయులు ఉండేలా చూడాలి. ఇది సమర్థవంతమైన బోధనకు దోహదపడుతుంది. - సెక్షన్ 29
– పాఠ్యప్రణాళిక మరియు మూల్యాంకనం: పాఠ్యప్రణాళిక పిల్లల సర్వతోముఖ అభివృద్ధికి అనుగుణంగా ఉండాలి. ఒత్తిడి లేని విద్యా విధానాన్ని అనుసరించాలి.
ఈ సెక్షన్లు విద్య హక్కు చట్టం యొక్క మూలస్తంభాలుగా పనిచేస్తాయి. ఇవి విద్యా వ్యవస్థలో సమానత్వం, నాణ్యత, మరియు అందుబాటును సాధించడంలో కీలక పాత్ర పోషిస్తాయి.
Srinivasa Rao Badineedi
Advocate
Ph:8885040094.
Discover more from The Wire Telugu
Subscribe to get the latest posts sent to your email.
