ఇప్పుడు సామాన్య ప్రజల చేతిలో సైన్స్‌ ఒక ఆయుధం..

ప్రతి సంవత్సరం ఫిబ్రవరి 28న మనం మన దేశంలో “నేషనల్‌ సైన్స్‌ డే”ను జరుపుకుంటున్నాం. అదే రోజు మన శాస్త్రవేత్త సర్‌ సివి రామన్‌ దేశానికే కాదు, మొత్తం ఆసియా ఖండానికే తొలి నొబెల్‌ బహుమతి తీసుకువచ్చారు. దాంతో భారతీయ వైజ్ఞానిక ప్రతిభ విశ్వవ్యాప్తమైంది. తన పరిశోధనలను ఆయన “రామన్‌ ఎఫెక్ట్‌” పేరుతో 1928 ఫిబ్రవరి 28న ప్రతిపాదించారు. ఆ రోజును గుర్తు చేసుకుంటూ దేశ ప్రజలలో వైజ్ఞానిక స్ఫూర్తి నింపడానికి ఫిబ్రవరి 28న జాతీయ వైజ్ఞానిక దినంగా జరుపుకుంటున్నాం. అయితే, సివి రామన్‌కు నోబెల్ పురస్కార ప్రదానం 1930లో ఇచ్చారు.

అధికారికంగా ఆరోజును సైన్స్‌డేగా ప్రకటించాలని భారత ప్రభుత్వాన్ని నేషనల్‌ కౌన్సిల్‌ ఫర్‌ సైన్స్‌ అండ్‌ టెక్నాలజీ కమ్యూనికేషన్‌ కోరింది. దీనిని ప్రభుత్వం 1986లో ఆమోదించింది. ఆ తర్వాత మొదటిసారి సైన్స్‌ డే 1987 ఫిబ్రవరి 28న జరిగింది. ఆ తర్వాత ప్రతి సంవత్సరం జరుగుతూనే ఉంది.

కాలక్రమంలో దీంట్లో కొన్ని మార్పులు జరుగుతూ వచ్చాయి. వైజ్ఞానిక విషయాలు ప్రతిభావంతంగా జనంలోకి తీసుకుపోయిన వారిని గుర్తించి, ఎన్‌సీఎస్‌టీసీ “నేషనల్‌ సైన్స్‌: పాపులరైజేషన్‌ అవార్డు”ను 1987 నుంచి ఇవ్వడం ప్రారంభించింది. ఈ కార్యక్రమం ప్రతి సంవత్సరం ఫిబ్రవరి 28న నిర్వహిస్తున్నారు. ఇదే కాకుండా దీనికి మరొక విషయాన్ని కూడా జోడించారు. ప్రతి సంవత్సరం సైన్స్‌ డేకు ఒక ఇతివృత్తం ఏర్పాటు చేసుకుని, దాని ప్రకారం కార్యక్రమాలు నిర్వహించడం ఒక ఆనవాయితి అయ్యింది. Crop for Drop/ Welth from waste/ Blue print of life వంటి ముఖ్యమైన విషయాలపై కృషి జరిగింది. 2023 సంవత్సరానికి సంబంధించిన థీమ్‌ Global Science for Global Wellbeing. అంటే విశ్వ శ్రేయస్సును దృష్టిలో ఉంచుకుని ఏర్పరుచుకున్నది. సైన్స్‌ డే సందర్భంగా చేయాల్సిన కార్యక్రమాలు ఏటంటే,
♦ నిత్య జీవితంలో సైన్సు ప్రాముఖ్యతను గ్రహించే విధంగా కార్యక్రమాలు రూపొందించుకోవాలి.
♦ మానవాభ్యుదయానికి ఉపయోగపడే వైజ్ఞానిక పథకాలకు రూపకల్పన చేసుకోవాలి.
♦ సమాజంలో వైజ్ఞానిక అవగాహన పెంచడానికి కృషి చేసిన, చేస్తున్న వారి అభిప్రాయాలు తెలుసుకుంటూ ఉండాలి. వాటికి ప్రాధాన్యత కల్పించాలి.

పరిమితం లేని సైన్స్ డే..

పాఠశాలలకు, కళాశాలలకు, విశ్వవిద్యాలయాలకు మాత్రమే సైన్స్‌ డే పరిమితం కాదు. అన్ని పౌర సంఘాల్లో దీన్ని ఘనంగా జరుపుకోవాలి. దేశపౌరుల్లో ముఖ్యంగా బాలబాలికల్లో సైన్సు పట్ల ఆసక్తిని పెంచడానికి దీన్ని ఉపయోగించుకోవాలి. సైన్స్‌ డే సందర్భంగా ఉపన్యాసాలు, వైజ్ఞానిక ప్రదర్శనలు, ఊరేగింపులు, పోటీలు మొదలైనవి నిర్వహించి, జనంలో అవగాహన పెంచగలగాలి.

ఎవరి పరిశోధనలని గుర్తించి, సగర్వంగా మనం “నేషనల్‌ సైన్స్‌డే” నిర్వహించుకుంటున్నామో ఆ మహనుభావుడు, మహాశాస్త్రవేత్త, భారతరత్న సర్‌ సివి రామన్‌ గురించి ఆయన మహోన్నత వ్యక్తిత్వం గురించి కూడా మనం ఇక్కడ కొన్ని విషయాలు గుర్తు చేసుకుందాం.

ముఖ్యంగా నేటి యువతరానికి, బాలబాలికలకు సివి రామన్‌ ఆదర్శప్రాయుడు. వారంతా ఆయన జీవితం నుంచి ఎంతో స్ఫూర్తిని పొందాల్సి ఉంది. ఇక్కడ నేను కొన్ని విషయాలు మాత్రమే పొందుపరుస్తున్నాను. వాటి ద్వారా ఆయన ఔన్నత్యాన్ని ఎవరికివారే బేరీజు వేసుకోవాల్సి ఉంటుంది. భౌతి శాస్త్రంలో నోబెల్‌ బహమతి సాధించిన వ్యక్తిగా సివి రామన్‌ చాలా మందికి తెలుసు. కానీ, ఒక మహోన్నతమైన వ్యక్తిగా, జాతీయవాదిగా, దేశభక్తుడిగా చాలా కొద్ది మందికి మాత్రమే తెలుసు. నేటి యువతీయువకులు, రాజకీయ నాయకులు స్వలాభం కోసం దేశాన్ని అమ్మడానికైనా సిద్ధడే కుట్రదారులు, పైరవీకారులు, కార్పోరేట్లు, ఆధ్యాత్మిక గురువులు ఆయన జీవితంలోంచి ఎన్నో విషయాలు తెలుసుకుని ఆచరించాల్సి ఉంది.

వైజ్ఞానిక పరిశోధనా రంగంలో రాజకీయాల జోక్యం ఏ మాత్రం సహించని సివి రామన్‌ బెంగుళూరులోని ఇండియన్‌ ఇనిస్టిట్యూట్‌ ఆఫ్‌ సైన్స్‌ డైరెక్టర్‌ పదవి తనకు తానై వదులుకున్నాడు. హాలెండ్‌లోని ప్రముఖ పరిశోధనా సంస్థ డైరెక్టర్‌గా ఆహ్వానం వస్తే మర్యాదగా తిరస్కరించాడు. ఎందుకంటే జీవితాంతం తన సేవలు మాతృభూమికే అర్పించాలని దృఢంగా నిశ్చయించుకున్నాడు కాబట్టి. అలాంటి మరో అతి సున్నితమైన కారణం వల్లనే లండన్‌ రాయల్‌ సొసైటీ ఫెలోషిప్‌కు రాజీనామా చేశాడు. వీటన్నిటి కంటే ముఖ్యమైన విషయం మరొకటి ఉంది. భారత ఉపరాష్ట్రపతి పదవికి ఆహ్వానం వస్తే ఆయన ఏ మాత్రం తొణకకుండా, బెణకకుండా వద్దు పొమ్మన్నాడు. బాధ్యతయుతమైన ఒక శాస్త్రవేత్తగానే ఆయన ఉండదలిచాడు. రాజకీయాలు పరిపాలనా వ్యవహారాల మధ్య తనలోని శాస్త్రజ్ఞుడిని ఆయన అణగదొక్కదలచుకోలేదు. ఏ కొద్దిపాటి ఆసరా దొరికినా విదేశాలకు పరుగులు తీసేవారూ, ఏ చిన్నపాటి ఉన్నత పదవి లభిస్తుందన్నా నైతికంగా దిగజారేవారు ఇప్పుడు మన మధ్యే ఉన్నారు. జాతీయ స్థాయిలోనే దిగజారిన, దిగజారుతున్న వ్యక్తులు టీవీ తెరల మీద చూస్తూనే ఉన్నాము.

సివి రామన్‌ నెలకొల్పిన జీవిత విలువలు, ఉన్నత ఆదర్శలు కనీసం వీరు అర్ధం చేసుకోగలరా అని అనిపిస్తుంది. ఇక ఆచరణ దాకా ఎందుకూ?

ప్రాయోగిక విజ్ఞానం కేవలం తమకే సాధ్యమని యూరప్‌ దేశాలు విర్రవీగుతున్న దశలో బ్రిటీష్‌ ఇండియాలోని ఒక భారతీయడు, ఏ అవకాశాలు లేని ఒక మారుమల గ్రామంలో పుట్టిన వాడు. నెలకు పది రూపాయల జీతంతో జీవితం వెళ్ళబోస్తున్న ఒక కాలేజీ ట్యూటర్‌ సుపుత్రుడు విదేశాలలోపెద్ద చదువులు చదవకుండానే, పెద్ద పెద్ద ప్రయోగశాలలు సందర్శించకుండనే తనకు తానుగా ఒక కాకలు తీరిన శాస్త్రజ్ఞుడిగా తయారై, నోబెల్‌ బహుమతి సాధించి, దేశంలో అనక పరిశోధా సంస్థలు స్థాపించి, సర్వస్వం దేశానికి అర్పించగలగడం కేవలం చంద్రశేఖర వెంకట రామన్‌వంటి అద్భుత వ్యక్తులకు మాత్రమే సాధ్యపడుతుంది.

అసమాన్యుడిగా ఎదిగిన రామన్..

తమిళనాడులో తిరుచునాపపల్లి సమీపంలో 1888 నవంబర్‌ 7న పుట్టిన సివి రామన్‌ను గొప్ప శాస్త్రవేత్తగ ప్రపంచం గౌరవించింది. అయితే ఆయనలో చిన్నప్పటి నుంచి ఒక భావుకుడు, ఒక కవి, ఒక సంగీతకారుడు, ఒక భాషావేత్త ఉన్న విషయం ఎవరూ అంతగా పట్టించుకోలేదు. ఆయనలో వీరందరూ ఉన్నారు కాబట్టే, వ్యక్తిగా ఆయనలో ఒక పరిపూర్ణత సిద్ధించింది. వివేచన, విశాల దృక్పథంతోనే ఆయన విశ్వమానవుడయ్యాడు. సంగీత ధ్వనులకు విపరీతంగా ప్రభావితుడయ్యేవాడు. అందులోని లయలో పడి కొట్టుకు పోకుండా, వాటిని శాస్త్రీయంగా విశ్లేషించాలని అనుకునేవడు. ఆ రకంగా ఆయన దృష్టి ధ్వని తరంగాలపైకి మళ్లింది.

ఆరోజుల్లో వారి కుటుంబం విశాఖపట్నానికి చేరింది. రామన్‌ చదువుకునే పాఠశాల సముద్రతీరాన ఉండేది. తరగతిలోంచి చూస్తే, లేచిపడే సముద్రకెరటాలు కనిపిస్తూ ఉండేవి. బాల్యంలో రామన్‌ సముద్రాన్ని తదేకంగా చూస్తూ ఉండేవాడు. అలా సివి రామన్‌ను బాల్య దశలో విశాఖ సముద్రం ఎంతగానో ప్రభావితం చేసింది. ఆ తర్వాత చాలా కాలానికి తన ముప్పై వ యేట ఆక్స్‌ఫర్డ్‌ విశ్వవిద్యాలయంలో యూనివర్సిటీ కాంగ్రెస్‌లో పాల్గొనేందుకు ఇంగ్లాండ్‌ వెళ్తున్నప్పుడు మధ్యధరా సముద్రపు నీలిరంగు- మళ్లీ అతనిని మేల్కొలిపింది. నౌకాయానం చాలా మందికి విసుగ్గ ఉంటే, రామన్‌కు మాత్రం ఉత్సాహంగా, ఉత్కంఠభరితంగా సాగింది. ఎందుకంటే ఆయన నౌకనే ప్రయోగశాల చేసుకున్నాడు. డెక్‌ మీద నిలబడి ఆకాశాన్ని, చుక్కల్ని, నీలి సముద్రాన్ని తదేకంగా పరిశీలిస్తూ, వెంట తెచ్చుకున్న చిన్నచిన్న పరికరాతో సముద్రపు నీటి నమూనాలు పైకి తీసుకొని, ప్రయోగలు జరిపి చూశాడు.

అప్పటి ఒక ప్రఖ్యాత నీటి శాస్త్రవేత్తలార్డ్‌ రేలై- నీలాకాశాపు ప్రతిబింబం సముద్రంపై పడడం వల్లనే సముద్రం నీలంగా ఉందని అన్నాడు. కానీ, అది సత్యదూరమని రామన్‌ నిరూపించగలిగాడు. సముద్రం స్వతహాగా తనంతటతానే నీలంగా ఉందని రామన్‌ ఆ ప్రయాణంలో నిర్ధారించుకున్నాడు.

అది 1921వ సంవత్సరం. తను భారతదేశం తిరిగివెళ్లాక, ఆ విషయంపైనే విస్తృతంగా పరిశోధనలు జరపాలని నిర్ణయించుకున్నాడు కూడా. అంతేకాదు, ఆ పని చేసి చూపించాడు. కేవలం ఆరేళ్లకాలంలో అంటే 1927లో “రామన్‌ ఎఫెక్ట్‌”ను ప్రపంచానికి పరిచయం చేశాడు. రెండు, మూడేళ్లు ప్రపంచవ్యాప్తంగా రామన్‌ ఎఫెక్ట్‌ మీద చర్చలు జరిగాయి. విశ్లేషణలు, పరిశీలనలూ జరిగాయి. విచిత్రం ఏమిటంటే, 1930లో నోబెల్‌ బహమతులు ప్రకటించడానికి కొన్ని నెలల ముందే స్టాక్‌హోమ్‌కు సివి రామన్‌ వెళ్లి రావడానికి టికెట్స్‌ బుక్‌ చేసుకున్నాడు. అదొక పిచ్చిపనిగా అనిపిస్తుంది. కానీ, ఆయన ఆత్మవిశ్వాసం అలాంటిది. తెల్లవాళ్ల ప్రాబల్యం ఎక్కువగా ఉన్నచోట ఒక నల్లవాడికి అందునా దక్షిణ భారతీయుడికి నోబెల్‌ రావడం అయ్యేపని కాదని అందరూ అనుకుంటున్న సమయంలో, ఆయన తన అచంచల ఆత్వవిశ్వాసాన్ని నమ్ముకుని ఉండడం సామాన్యమైన విషయమా?

కేవలం రికార్డుల కోసం కొందరు వెర్రిమొర్రి పనులెన్నో చేస్తుంటారు. కానీ, ప్రపంచ యువతీయువకులెవరైనా సర్‌ సీవీ రామన్‌ రికార్డులను అధిగమిచంగలరేమో పోల్చుకుని చూసుకోవచ్చు. ఆయన తన పదకొండవయేట మెట్రిక్యులేషన్‌ ప్రథమశ్రేణిలో ఉత్తీర్ణుడై మద్రాస్‌ ప్రెసిడెన్సీ కాలేజీలో చేరాడు. అప్పుడు అక్కడ పనిచేసే యూరోపియన్‌ ప్రొఫెసర్లంతా ఈ కుర్రవాడు పొరపాటున తమ క్లాసుకు వచ్చాడేమోనని భ్రమపడేవారు. ఆ తర్వాత ఆయన తన పద్దెనిమిదవయేట లండన్‌ నుంచి వెలువడే “ది ఫిలసాఫికల్‌ మ్యాగజైన్‌”(1906)లో పరిశోధన పత్రాలు ప్రచురించాడు. అప్పటికి సివి రామన్‌ ఎంఏలో ఉన్నాడు. తనకు ఇష్టమైన భౌతిక శాస్త్రంలో పరిశోధనలు చేస్తూ, వెలుగు కిరణాల్ని కొలుస్తూ ఉండేవాడు.

కాలేజీలో రామన్‌ ప్రశ్నలకు ప్రొఫెసర్‌ ఆర్ఎస్‌ జోన్స్‌ సమాధానాలివ్వలేక నేచర్‌, ఫిలసాఫికల్‌ మేగజైన్‌వంటి పత్రికలకు రామన్‌తో వ్యాసాలు రాయించి పంపిస్తూ ఉండేవాడు. ఒక రకంగా తొలిదశలో రామన్‌కు ఆయన గైడ్‌గా ఉపయోగపడ్డాడు.

రామన్‌ సాధారణ కుటుంబానికి చెందిన వ్యక్తి. ఉద్యోగం చేయడం తప్పని సరైంది. బ్రిటీష్‌ గవర్నమెంట్‌వారి ఫైనాన్స్‌ సర్వీసులో చేరాడు. మంచి జీతం, బంగళా వంటివి అమిరాయి. అప్పుడే లోకసుందరితో వివాహమైంది.

1907లో రామన్‌ ఉద్యోగం కలకత్తాకు మారింది. అక్కడికి చేరుకున్న మొదటి వారంలోనే, ఆయన ట్రామ్‌లో ప్రయాణిస్తూ బౌబజార్‌ స్ట్రీట్‌లో “ఇండియన్‌ అసోషియేషన్‌ ఫర్‌ ది కల్టివేషన్‌ ఆఫ్‌ సైన్స్‌” అనే ఒక బోర్డును చూశాడు. ఆ సాయంత్రమే అక్కడికి వెళ్లి వివరాలు తెలుసుకున్నాడు. డాక్టర్‌ మహేంద్రలాల్‌ సర్కార్‌ 1876లో ఆ అసోసియేషన్‌ స్థాపించి, భారతీయ శాస్త్రవేత్తలు జాతీయాభిమానంతో దేశంలోనే పరిశోధనలు సాగించాలన్న మహదాశయాన్ని ప్రచారం చేస్తున్నాడు. ఆ విషయం తెలుసుకుని సీవీ రామన్‌ వెంటనే అందులో చేరిపోయాడు. అంతే కాదు, నోబెల్‌ బహుమతికి అర్హత సంపాదించగలిగే స్థాయి పరిశోధనలు కొన్నేళ్లలో అక్కడ చేయగలిగాడు. ఒకవైపు ఆర్థికశాఖలో ఉద్యోగం చేస్తూ, మరోవైపు భౌతిక శాస్త్రంలో పరిశోధనలు చేయడం ఎంత కష్టం? మనిషికి ఉండాల్సిన క్రమశిక్షణ, పట్టుదల, దీక్ష అన్నీ రామన్‌కు ఉన్నాయి. కాబట్టే ఇతరులకు అసాధ్యమనిపించినవి సాధ్యమేనని ఆయన రుజువు చేసి చూపాడు.

ఒకానొక సందర్భంలో కలకత్తా విశ్వవిద్యాలయ ఉపాధ్యక్షుడు టైగర్‌ ఆఫ్‌ బెంగాల్‌ ఆశుతోష్‌ ముఖర్జీ బ్రిటీష్‌ ప్రభుత్వంతో మధ్యవర్తిత్తవం నెరపి, పరిశోధనల నిమిత్తం సివి రామన్‌కు రెండేళ్లు సెలవు ఇవ్వాల్సిందిగా కోరాడు. ఈ భారతీయుడి పరిశోధనలపై బ్రిటీష్‌ ప్రభుత్వానికి నమ్మకం కలగలేదు. ఆ అభ్యర్థనను తోసిపుచ్చి, వీలుకాదని చెప్పింది.

చివరకు ఆశుతోష్‌ ముఖర్జీ నిబంధలన్ని కొద్దిగా సడలించి సివి రామన్‌ను పలిత్‌ ఛైర్‌ ఆఫ్‌ ఫిజిక్స్‌కు ఎన్నుకున్నాడు. అది 1917వ సంవత్సరం. చూస్తూచూస్తూ పెద్ద ఉద్యోగం, హోదా, డాబు, వసతులు అన్నీ వదులుకుని, ఒక చిన్న ఉద్యోగానికి రావడం అందరూ చేయగల పనికాదు. ఒక ధ్యేయానికి కట్టుబడి ఉండగలిగే రామన్‌లాంటి వారు మాత్రమే చేయగలిగే పని. ఆయనలోని వైజ్ఞానిక జిజ్ఞాస, నిబద్ధత ఆయనని ఆ పనికి ఉసిగొల్పాయి.

ఒక వైపు బోధన, మరో వైపు పరిశోధనల మధ్య ఆయన జీవితం ఆ కాలంలో ఊపిరి సలపకుండా సాగింది. సహనం సౌశీల్యం గల భార్య లోకసుందరి సహాయ సహకారాలతో రామన్‌ వైజ్ఞానిక శిఖరాలను అధిరోహించి, ఈ దేశపు జెండాను దిగ్విజయంగా ఎగరేశాడు.

జీవితంలో ఏదో ఒకటి సాధించాలనుకుంటే, ఎన్నింటినో వదులుకోక తప్పదన్న విషయం రామన్‌ జీవితం స్పష్టం చేసింది. “రామన్‌ ఎఫెక్ట్‌” వెలుగులోకి వచ్చిన పదేళ్లలో ప్రపంచంలో సుమారు రెండు వేల పైచిలుకు పరిశోధనా పత్రాలు ఆ విషయాన్ని ధృవపరిచాయి. Opticsకు రామనే ఆద్యుడు. సైకాలజీ ఆఫ్‌ విజన్‌ను మొదట అధ్యయనం చేసిందీ ఆయనే. ఇలా వైజ్ఞానిక రంగంలోని ఎన్నో శాఖలకు ఆయన బీజం వేశాడు. అందుకే భారత ప్రభుత్వం ‘భారత రత్న’తో గౌరవించుకున్న తొలిశాస్త్రవేత్త కూడా ఆయనే అయ్యారు.

సైన్స్‌ డే సందర్భంగా ఒక్క సివి రామన్‌ జీవిత విశేషాలే కాదు, విలువలకు కట్టుబడి సైన్స్‌ కోసం జీవితాలు ధారపోసిన ఎంతోమంది భారతీయ వైజ్ఞానికుల వ్యక్తిత్వ ఔన్నత్యం యువతరానికి అందిస్తూ ఉండాలి. మన విద్యా విధానంలో ఉన్న ప్రధాన లోపమేమంటే, క్లాసు రూమ్‌లో సైన్సు సూత్రాలు మాత్రమే చెపుతారు. అంతేగాని, ఒక్కో శాస్త్రవేత్త ఎన్ని ఒడిదుడుకులను ఎదుర్కొని ఆ పరిశోధనలు ఎలా చేయగలిగాడో నన్నది మాత్రం సంక్షిప్తంగానైనా చెప్పరు. ఏ అవకాశాలూ లేని రోజుల్లో వారు ఎంతగా శ్రమించారో చెప్పరు. యువతీయువకులు వ్యక్తిత్వ వికాసానికి ఉపయోగపడే వారి జీవిత నేపథ్యం గూర్చి చెప్పరు. అభిరుచి ఉన్నవారు వెతుక్కుని వెతుక్కుని చదువుకోవాల్సిందే. అందుకే చూడండి, పాఠ్య గ్రంథాలు రాసే రచయితలు అవసరమే కానీ వారి కంటే సరళ వైజ్ఞానిక రచనలు చేసే రచనలను జనం అధికంగా అభిమానిస్తారు. అటు శాస్త్రవేత్తలకూ, ఇటు సామాన్య పాఠకులకూ మధ్య సుగమ విజ్ఞాన రచయితలు ఒక వారధిలా నిలబడుతున్నారు. సమాజం వివేకవంతం కావడానికి నిరంతంర కృషి చేస్తున్నారు.

సైన్స్‌డే నిర్వహణ అత్యవసరం..

మత విశ్వాసాలు ప్రధాన పాత్ర పోషిస్తున్న మన దేశంలో సైన్స్‌ డే నిర్వహణ అత్యవసరం. ప్రపంచమంతా వైజ్ఞానికంగా ముందుకు దూసుకుపోతున్న తరుణంలో, కొందరు మన దేశ పౌరులు, మన ప్రభుత్వ పెద్దలు మూఢ నమ్మకాలకు పెద్దపీట వేస్తున్నారు. దేశాన్ని మూడు వేల ఏళ్లనాటి అనాగరిక సమాజంలోకి లాక్కుపోతున్నారు. ఆ ప్రమాదంలోంచి దేశాన్ని రక్షించుకోవాలంటే, దేశ పౌరులంతా వివేకం ప్రదర్శించాలి. సైన్సును ఒక వెన్నుముకగా చేసుకుని ప్రగతి పథంలోకి నడపాలి.

నేషనల్‌ సైన్స్‌డే (ఫ్రిబ్రవరి 28) జాతీయ వైజ్ఞానిక స్పృహదినం(ఆగస్టు 20) వంటివి పల్లెపల్లెలో, వాడవాడలో ఘనంగా జరుపుకోవాల్సిన అవసరం ఉంది. ఈ బాధ్యత ప్రభుత్వాలది, ప్రభుత్వ సంస్థలదీ మాత్రమే కాదు, ప్రతి పౌరుడిది కూడా.

మూఢత్వాన్ని వదిలి, చేతనత్వంలోకి రావాలంటే, మన రాజ్యాంగంలో రాసుకున్న 51ఏ(హెచ్‌) స్ఫూర్తిని నిలుపుకోవాలంటే, ప్రతి పౌరుడు చిత్తశుద్ధితో పని చేయకతప్పదు. ఇప్పటి దేశ కాలపరిస్థితులను చూస్తుంటే, ఇక ఆ దిశలో ప్రతి ఒక్కరూ బాధ్యతగా ఆలోచించాల్సిన అవసరం వచ్చిందని అనిపిస్తోంది.

రాజకీయాలు, సినిమాలు, పూజలు, జ్యోతిష్యాలు, క్రికెట్‌వంటి అంశాలకు ఎక్కువ ప్రాధాన్యమిస్తున్న మీడియా సంస్థలు ప్రజా సమస్యల మీద దృష్టి పెట్టడం లేదు. మరీ ముఖ్యంగా ప్రజలకు వైజ్ఞానిక అవగాహన కల్పించడంలో పూర్తిగా విఫలమయ్యాయి. అలాగని వదిలేద్దామా? బాధ్యతగల కొంతమంది పౌరులు, కొన్ని సంస్థలు, సోషల్ మీడియాలో ఒక భాగం- నిజాయితీగా పనిచేస్తూనే ఉన్నాయి. ఆ లోటునున తీరుస్తూనే ఉన్నాయి. జ్ఞాన పిపాసులంతా వారికి వెన్నుదన్నుగా నిలబడాలి. అధికారం, అహంకారం, ధనం హుంకరిస్తూనే ఉంటాయి. కానీ, ప్రజాబలం ముందు అవి ఎప్పుడూ ఓడిపోవాల్సిందే!

ఇప్పుడు ప్రజల చేతిలో ఉన్న ఆయుధం ప్రశ్న! ప్రశ్నలోంచి ఎదుగుతూ వచ్చిందే సైన్స్‌!! ఈ సైన్స్‌ అంత ముఖ్యమైందిగా ఎందుకయ్యిందంటే చీకటిలోంచి వెలుగులోకి వెళ్లాలంటే సైన్సే ఆసరా. అనాగరికతను, మూర్ఖత్వాన్నీ వదిలి విశాల విశ్వంలో అత్యాధునిక మానవులుగా నిలబడాలంటే సైన్స్‌ తప్ప మరో మార్గం లేదు. అన్యాయాల్ని, అబద్ధాల్ని, దుర్మార్గాల్ని ఛేదించాలంటే తప్పదు. మనకున్నది ఆ ఒక్కటే అదే సైన్స్‌. అలాగే, ప్రభుత్వాల మూఢత్వం బద్దలు కొట్టాలన్నా, ఇప్పుడు ప్రజల చేతిలో ఉన్న పదునైన ఆయుధం సైన్సు ఒక్కటే.

(వ్యాస రచయిత కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు విజేత, జీవశాస్త్రవేత్త)